1934.
Federico de Oisis je upotrebio termin “postmodernismo” da opiše neke tokove u Španskoj i Latinoameričkoj poziji u periodu 1905-14 nastale kao reakcija na ekstremizam modernog pokreta. Oniz, smatra da nakon modernizma slede dva velika trenda; a) postmodernizam 1905-14, i b) ultramodernizam (1914-32). U ovoj šemi postmodernizam nastaje kao reakcija na modernizam “sa ciljem da se isprave njegovi ekscesi”, a ultramodernizam “kao pokušaj traženja poetske inovacije i slobode nadmašivanjem modernizma”.
1939.
Arnold J. Toybee upotrebio je frazu “The Post-Modern Age” da opiše period društva nastao nakon 1914.
1942.
Dudley Fitts i H. R. Hays upotrebili su termin “postmodernismo” da opišu Latinoameričku poeziju iz perioda pre i nakon smrti Daria, a nastalu, prvenstveno, kao reakcija na prisustvo ornamenta u simbolističkom pokretu rane moderne.
1945.
Bernard Smith-ov pojam “post- Modernism” korišćen je između ostalog i u značenju prisustva socrealističke reakcije na modernističku apstrakciju.
1945.
Joseph Hudnut-ov pojam “post-modern house” upotrebljen za opis moderne “fabrikovane” kuće budućnosti.
1946.
D. C. Somervell je dao opis Toybee-eovog pojam “The Post-Modern Age” kao odrednice za period nakon 1875. U ovom kontekstu postmoderno je označavalo poslednju, četvrtu, fazu razvoja zapadne civilizacije. Ovu epohu “određuje prelaz sa ograničene ideje o nacionalnom položaju u politici na ideju o budućem svetskom uzajamnom delovanju”.
1950.
Charles Olson, liričar i esejista, je u periodu do 1958 mnogo pisao o stvarima koje bi se mogle uklopiti u temu o postmodernizmu, mada ove, nove pojave, nije direktno označavao ovim pojmom. Evo, kao ilustracije , kako je on shvatao prelaz ka postmoderni. “Još nikada nije ocenjeno u kojoj se meri suština saznanja promenila od 1875. pa do danas. Otprilike tada je čovek ponovo primenio tehnička obeležja sveta na preobražaj samog bića, a ovaj preobražaj učinio je čoveka ne sokratovskim ili aristotelovskim, kao što su to naučnici sa početka XX veka učinili neeuklidvskim”. (M. Keler, Postmodernizam, istorijsko pojmovni pregled)
1954.
Arnold J. Toynbee koristi termin “post-Modern” da opiše doba nakon 1875, kada se uočava propadanje Moderne srednje klase i uspon novog Zapadnog proleterijata, rast Nezapadnih nacija i njenog proleterijata, Nehrišćanskih religija, kultova i nove “post-Moderne” nauke.
1958
David Riesman opisuje postindustrijsko društvo kao novo dokoličarskog društvo.
1959.
C. Wright Mills upotrebio je u svojoj knjizi Sociološka Imaginacija frazu “post-moderni period” da opiše novu “četvrtu epohu” koju je video i kao uspon Modernog doba, ali i kao početak kolapsa kasnih prosvetiteljskih ideala.
1959.
Objavljena Irving Howe-ova rasprava “Mass Society and Postmodern Fiction” u kojoj autor zastupa tezu da novo masovno društvo odbacuje mnoge temeljne moralne i estetske osnove modernizma. Postmodernizam je samo “jedna faza rastućeg konzervativizma zapadnog društva”
1959
Danile Bell upotrebljava pojam postindustrijsko društvo u seriji Salzburških predavanja gde nastoji da dokaže tezu da je na civilizacijskom planu došlo do promene i do prevlasti uslužnog sektora nad sektorom proizvodnje dobara.
1960.
Harry Levin u raspravi “What Was Modernism” suprostavlja se post-modernoj beletristici koju je video kao popularizaciju uspeha modernističkih eksperimenata... Inače, prema Levinu i Hou pojam postmoderna treba upotrebljavati kao oznaku za period nastao nakon drugog svetskog rata. Ovaj postmoderni preobražaj tradicionalnog društva u društvo masa, “oduzima romanopiscu dobar deo standardnih konfliktnih obrazaca. Ne postoji viši, kako ističe M. Keler, obavezujući moralni kodeks protiv kojih se lik može pobuniti, uzdižući se tako na visinu klasičnog junaka”. Zato je i moguće govoriti i o tome da je definitivno, završeno vreme velikih romana”.
1960.
Octavio Corvalan objavljuje u Njujorku monografiju “El Postmodernismo” gde u uvodu navodi Onizijevu podelu i upotrebu pojma postmodernizam, ali i predlaže svoju periodizaciju po kojoj se pod pojmom postmodernizam podrazumeva ono što je Oniziz smatrao da je ultramodernizam. Sličnu podelu usvaja i Jose-Carlos Maniera Baquea 1972 u knjizi “Pregled latinoameričke literature”, stim što pod modernom književnošću smatra sve ono stvoreno do 1930 a pod postmodernom ono što je nastalo nakon 1930.
1962
Pojava Danijel Belovog članak “The post-Instrial Society, a Speculative View of the United States in 1958 and Beyond” u kome autor skreće pažnju na društvenu ulogu novih intelektualnih tehnologija i nauke u socijalnim promenama modernog društva.
1965.
Leslie Fiedler upotrebljava termin “post-Modernistička Literatura” da opiše novi senzibilitet ondašnje literature, ali i da, sdruge strane, ukaže na postojanje kontrakulturnog pokreta u kome dominiraju teme misticizma, antiracionalizma, antiprotestantizma itd. U čuvenom tekstu “The New Mutants” autor ukazuje na znakove napuštanje tema prošlosti u literaturi i okretanje ka temama moguće budućnosti, što je najvidljivije u hipi literaturi.
1966.
Pojava dva eseja Suzan Zontag. “Notes on “Camp” i “One Culture and the New Sensibility”. Autorka razvija temu o dominantnom novom senzibilitetu u kulturi šezdesetih.
1967
Nikolaus Pevsner upotrebljava pojam “post-modern style” da bi opisao novi ekspresionizam i ekstremizam u arhitekturi kao sastavne delove novog “eklekticizma” i novog suprostavljanja “forme i funkcije”. Jedan drugi istraživač postmoderne, M. Kolins, napominje da je Pevsner ova pojam koristio još 1961 u eseju “The Return to Historicism” kako bi opisao novi postmoderni antiracionalizam.
1968.
Amitai Etzioni opisuje pojmom “post-moderni period” radikalnu transformaciju tehnologije i komunikacije, znanje i energiju nastale nakon drugog svetskog rata. Ovaj pojam se u sociologiji nije ustalio onda kad je upotrebljen jer je sličan Belov pojam “postindustrijsko društvo” bio, kako se onda činilo daleko prihvatljivije. Bel je pojam postmoderna kultura, istina, nevoljno i to uglavnom kritički prihvatio tek 1976.
1969.
Leslie Fiedler-ova napomena da je “post-moderna literatura” bila zapravo oznaka za spoj između visoke i masovne kulture...
1969.
Tekst Alaina Touraine “Postindustrijsko društvo, budućnost društvene istorije, klase, konflikti i kultura u programiranom društvu”, u kome se koristi pojam postindistrijsko društvu da bi se opisao novi tip tehnokratskog ili programiranog društva.
1970.
Rasprava Zbignjeva Bžežinskog o “tehnotronskom” društvu. U njoj se ističe dominiacija nove tehnologije i elektronike nastale nakon drugog svetskog rata. Ove tezu autor je razvio u knjizi “Između dva sveta. Američka uloga u tehnotronskoj eri”.
1970.
U svoj čuvenoj knjizi “Šok Budućnosti” Alvin Tofler gradi sliku budućneg društva kao društva u kome dominiraju nove tehnologije.
1971.
Ihab Hassan je upotrebio termin “postmodernism” kako bi opisao različite estetske, literarne, tehnološke pojave u kasnim šezdesetim. Pored knjiga “The Dismembermentr of Orpheus” i monografije “Towards a Postmodern Literature”, najbitniji je Hasanov esej iz 1971. “POSTmodernISM”, koji je, na neki način, odredio tok literararnim raspravama u sedamdesetim godinama.
1971.
Časopis “New Literary History” posevćuje posebni broj temi o odnosu modernizma i postmodernizma.
1971.
Čuveni časopis “Art in America” započinje diskusuju o postmodernizmu člankom Brian ODohertyija “ Šta je postmodernizam”.
1972.
Pojavljuje se kultni časopis “Boundary”. U podnaslovu časopisa je naspisano da je posvećen isključivo postmodernoj literaturi.
1973.
Pojavljuje se kultna knjiga Daniela Bela “The Coming of Post-Industrial Society” u kojoj se opisuje društvo koje karakterišu promene u: 1. ekonomskoj sferi (promene od društva proizvodnje roba u društvo u kome dominira sektor usluga), 2, izmeni rukovodeći struktura industrije (vlasnike kao rukovodioce zamenjuju profesionalni upravljači ili tehnokrate). 3. u obrazovnoj strukturi gde znanje postaje privredni resurs, i 4. naglašenoj dominaciji novih intelektualnih tehnologija.
1973.
Hassanov esej “The New Gnosticism... ” precizno određuje vrstu duha nove postmoderne epohe.
1973.
Pojava 26 broja časopisa “Quarterly” sa tekstovima P. Stevickog, G. Grafa i R. Onopea u kojima je pojam postmodernizam upotrebljen u značenju koje i danas u upotrebi.
1974.
Pojava posebnog broja časopisa “Jurnal of Modern Literature” posvećenog temi modernizma i postmodernizma.
1975.
Charles Jencks je koristio termin “Post-Modern” da opiše otklon od modernog pokreta u arhitekturi, ali i kao odrednicu za nove tendencije u arhitekturi. Jenks se godine 1978 u radu “Zašto post-Modernizam” pozvao na esej Josepha Rykwerta, “Ornament nije zločin” objavljen 1975, a kasnije u nešto izmenjenoj varijanti preštampan 1982, gde je autor komentarisao vlastitu upotrebu sintagme “post-Modern Movement style”.
1975.
Pojava čuvenog 65 broja časopisa “Drama Review” posvećng postmodernoj igri. Priređivač ovog broja M. Kirbi tvrdi da korene postmodernog plesa valja potražiti u prvoj polovini šezdesetih godina u radovima koreografa Ivone Rajner, Triše Braun i Stiva Paxtona. Jedan drugi autor , M. Segal, smatra da je ples “Orbs” Pola Teylora iz 1965 “prvi potpuno post-moderni ples”.
1976.
Napad Daniela Bella na post-modernizam shvaćen u Fiedlerovom značenju kao novi iracionalizam, izrečen u čuvenoj knjizi “Kulturne Kontradikcije Kapitalizma”, u kojoj je zagovarao, prvo, tezu da je protestanska etika osnov zapadnog kapitalističkog društva, a time i moderne i, drugo, tezu da je kriza moderne izazvana plimom nove iracionalnosti.
1977.
Pojava kultne knjige Charlsa Jenksa “Jezik postmoderne arhitekture” u kojoj je autor maestralno opisao pojavu novog stila u arhitekturi.
1977.
Robert Sternov opis čuvena tri principa postmodernizma. Kontekstualizm, Aluziju i Ornamentalizam. Stern je ove teze izreko, prvo, u članku “U epohi Modernizma”, a zatim, nešto kasnije u tekstu “The Doubles of Post-Modern”, objavljenom u “Harvardskoj arhitektoinskoj reviji” 1980. Stern je tada tvrdio da je on još 1976 prvi upotrebio termin postmoderna da bi opisao duh nadolezeće arhitekture.
1977.
Mishael Koehlerova periodizacija postmodernizma nakon 1970 godine i njeno suprostavljanje kulturi kasnog modernizma.
1978.
Drugo izdanje Jenksove knjige “Jezik postmoderne arhitekture” i teza izneta u njegovom pogovoru u kojoj se opisuje postmoderna arhitektura kao duplo kodirana...
1979.
Jean-Franscois Lyotard-ova knjiga “Postmoderno stanje” sa opisom postmoderne kao dekonstrukcije meta narativnosti moderne, opisom postindustrijskog društva obeleženog meta naracijom kapitalizma i opisom potrage za postmodernim kriticizmom.
1980.
Jancks je napravio razliku između Moderne, Kasne Moderne, i Post-moderne i započeo sa razvijanjem svoje, kasnije poznate, ideje o Postmodernom Klasicizmu.
1980.
Robeert Stern (u već citiranom članku) pravi razliku između šizmatičkog postmodernizma koji zahteva prekid sa zapadnim humanizmom i tradicionalnog postmodernizma koji se vraća vlastitim korenima.
1980.
Paolo Portoghesi je na Venecijanskom bijenalu organizovao izložbu pod nazivom “Prisustvo prošlosti i odbrana postmodernog istoricizma”.
1980.
Čuveno predavanje Jirgena Habermasa na dodeli Adornove nagrade i njegov napad na postmodernu arhitekturu viđenu na Venecijanskom bijanalu kao odustajanje od projekta moderne. H. tvrdi da se u savremenoj filozofiji postmoderne oseća prisustvo neokonzevativnog mišljenja
1980.
Andre Gorc u knjizi “Farewell to the Working Class, essay on Post-Industrial Socialism” opisuje postindustrijsko društvo kao društvo koje menja samu koncepciju industrijskog rada.
1981.
U eseju “Moderna i Postmoderna arhitektura” Habarmas proširuje i produbljuje kritiku postmodernizma.
1981.
Baudrijarov opis postmodernizma kao “dekonstrukcije značenja” izrečen u knjizi “Nihilizam”.
1982.
Lyotard-ov članak “Odgovor na pitanje. Šta je Postmodernizam” i razrada teze o postmodernoj sublimaciji kao znaka odustajanja arhitekture od modernističkog eksperimentisanja.
1982.
Pojava kultnog Njujorškog časopisa “The New Criterion”, pod uredništvom Hiltona Kramera i Semjuela Lipmana.
1982.
Knjiga Paula Portoghesia “Postmoderna. Arhitektura Postindustrijskog Društva”...
1983.
Frederic Jameson upotrebio je pojam postmodernizam za napad na postmodernu arhitekturu kao deo kulture kapitala. F. J. razvija Bodrijarov koncept moderne parodije i pastiša.
1984.
Andreas Huyssen razvija ideju naslonjenu na neke Fidlerove teze o tome da postmoderna predstavlja spoj visoke i pop kulture. Slične teze su izložili Hassan i Jamesen.
1984.
Napomena Hal Fostera da postoje dva postmodernizma. Neokonzervativni postmodernizam i poststrukturalistički postmodernizam. Zajedničko za oba postmodernizma je to da oni nagoveštavaju smrt subjekta, odnosno dekonstrukciju subjekta.
1986.
Pojava eseja Hiltnona Kramera “Modernizam i njegovi neprijatelji” u časopisu “The New Criterion”.
1986.
Peter Fuller razvija tezu da novi koncept postindustrijalizma predstavlja zapravo obnavljanje ideala Viliema Morisa (o industrijalizaciji kao korisnoj društvenoj delatnosti koja radnim ljudima ostavlja dovoljno slobodnog prostora da se bave nekim drugim kreativnim poslovima) u novim uslovima razvoja nove kompjuterske tehnologije.
1986.
Jancks nastavlja da razvija svoju osnovnu kritiku Hassana, Lyotarda, Jamesona i Fostera kao zagovornika opisa postmoderne kao produkta kasnog kapitalizma.
1987.
Jenck-ovo zagovaranje koncepta “postmodernog klasicizma”.
1988.
Peter Fuller razvija kritiku dekonstruktivizma.
1989.
Pojava članka Frensisa Fukujame “Kraj Istorije”, i velika debata o tome da li se sa završtekom moderne završava i istorija.
1990.
Definitivno ustanovljena koncepcija postmodernizma kao epohe društva nastale nakon doba moderne.
